Kalendarium pilskie

Kalendarium pilskie 2023

510 r.potwierdzenia ( 4 marca 1513 r. ) przez króla Zygmunta I Starego, praw miejskich dla Piły
475 r.powstania ( 1548 ) pierwszego cechu w Pile, cechu garncarzy
135 r.   śm. ( ok. 1888 ) Antoniego Kiszewskiego, jednego z najwybitniejszych pedagogów polskich XIX w., autora podręczników szkolnych pod zaborem pruskim, propagatora jedwabnictwa, ur. 10.06.1810 r. w Pile
130 r.„studni nieszczęścia” (27.05.1893 ), erupcji kurzawki w centrum miasta, obecnie al. Piastów
100 r.powstania ( 1923 ) w Pile Oddziału Związku Polaków w Niemczech, wchodzącego w skład V Dzielnicy obejmującej Pogranicze i Kaszuby
85 r.„Nocy Kryształowej”, 9/10 listopada 1938 r., spalenia synagogi pilskiej gminy żydowskiej
40 r.powstania (1983) Duszpasterstwa Ludzi Pracy  przy parafii Świętej Rodziny, później  przy parafii pw. św. Stanisława Kostki
35 r.rozpoczęcia ( 1988 ) działalności Szpitala Wojewódzkiego, budowanego od 1977 r., obecnie Szpitala Specjalistycznego im. Stanisława Staszica w Pile
30 r.utworzenia (1993) Pilskiego Towarzystwa Piłki Siatkowej
20 r.uruchomienia ( 2003 ) monitoringu wizyjnego miasta
15 r.powstania ( 2008 ) centrów handlowych CH. TESCO i Galeria Kasztanowa; Zakończenie budowy kolejnych odcinków obwodnicy śródmiejskiej : al. Niepodległości – al. Wojska Polskiego oraz ul. 14 lutego – ul. Kwiatowa. Rozpoczęcie prac przy budowie Aquaparku
21.01.30 r.(1993) erygowania parafii pw. Najświętszej Maryi Panny Królowej Polski,   jako parafii wojskowej, później od lipca 2012 do sierpnia 2015 (jako cywilno-wojskowa), a decyzją biskupa polowego Józefa Guzdka od stycznia 2016 parafia straciła status wojskowej i została wyłączona z Ordynariatu Polowego i stała się parafią cywilną
31.01.25  r. ( 1998 ) powstania Poradni Hospicyjnej w Pile jako niepublicznego zakładu opieki zdrowotnej, udzielającego pomocy w cierpieniu chorym na nowotwory oraz  ich rodzinom
05.02.25  r. ( 1998 ) powstania Pilskiego Forum Handlowego, którego pierwszym przewodniczącym został Wojciech Młynkiewicz 
08.02.75 r. (1948 ) zatwierdzenia regulaminu Biblioteki Miejskiej, w latach 1975-1998 Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej a od 1.01.1999 Powiatowej i Miejskiej Biblioteki Publicznej im. Pantaleona Wawrzyńca Szumana
11.02.25 r. utworzenia(1998) Towarzystwa Pomocy Chorym im. Sługi Bożej Stanisławy Leszczyńskiej w Pile, udzielającego pomocy ludziom niepełnosprawnym, przewlekle lub terminalnie chorym oraz ich rodzinom oraz pomocy w funkcjonowaniu i wyposażaniu Zakładu Opiekuńczo Leczniczego wraz z Hospicjum
24.02.75   (1948 ) uchwały Miejskiej Rady Narodowej w Pile, o uznaniu Biblioteki Miejskiej za publiczną
01.03.110 r. ur.(1913) Wiktora Juliana Skibickiego, pioniera powojennej farmacji w Pile, Członka Honorowego Towarzystwa Miłośników Miasta Piły, zm. 8.01.2007 20 r. śm.(2003) Antoniego Piotra Jachimowicza, lekarza, specjalisty chirurgii ogólnej, dyrektora Szpitala Miejskiego w Pile, ordynatora oddziału chirurgii ogólnej , ur. 2.06.1919
04.03.4.03.       510 r. ( 1513 ) potwierdzenia praw magdeburskich dla Piły przez Zygmunta I Starego. Na wniosek Towarzystwa Miłośników Miasta Piły, dzień ten od 1998 r. obchodzony jako Dzień Miast 25 r. obchodów Dnia Miasta,   ustanowiony przez Radę Miasta w 1998 roku na wniosek  Towarzystwa Miłośników Miasta Piły 
07.04.40 r. śm. ( 1983 ) Jerzego Kossowskiego, profesora matematyki, wicedyrektora pilskiego Liceum Ogólnokształcącego w latach 1946-1976, ur. 8.07.1919
17.04.40 r.(1983) rozpoczął się regularny pieszy ruch pielgrzymkowy do sanktuarium Matki Bożej Bolesnej w Skrzatuszu. Pierwsze pielgrzymki miały charakter stanowy, w pierwszej uczestniczyły kobiety. Organizatorem pielgrzymek w latach 80. XX wieku był pilski dziekan, ks. Stanisław Styrna SDB (salezjanin)
maj65r. ( 1958 ) powstania Pilskiej Fabryki Żarówek „Lumen”, obecnie Signify Poland sp. z  o.o. 
01.05.100 r. ur.(1923) Stanisława Maciejskiego, urzędnika państwowego i samorządowego, przewodniczącego PMRN w Pile, naczelnika Piły, Prezydenta Miasta Piły, zm. 17.11.1993
08.05.10 r. (2013) wydania w Rzymie dekretu Kongregacji ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów Stolicy Apostolskiej o uznaniu Świętych Janów  Chrzciciela i Ewangelisty za Patronów Miasta Piły. Dniem obchodów – 24 czerwca,   dzień narodzin św. Jana Chrzciciela
25.05.20 r. ( 2003 ) instalacji Kolegiackiej Kapituły Pilskiej przy kościele pw. NMP Wspomożenia Wiernych
27.05.130 r.  (1893 ) „studni nieszczęścia”, erupcji kurzawki, obecnie al. Piastów
01.06.80 r. ur.(1943) Zofii Minny Adamczewskiej, nauczyciela bibliotekarza, długoletniej dyrektorki pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej w Pile, członka Zarządu Towarzystwa Miłośników Miasta Piły, zm. 24.10.2015
08.06.35 r. śm.(1988) Andrzeja Lejszysa rzeźbiarza, twórca pomnika Stanisława Staszica w Parku Miejskim, pomnika więźniów obozu „Albatros”, tablicy Konsulatu Rzeczypospolitej Polskiej na budynku Muzeum Okręgowego, ur. 6.03.1945
04.07.4.07.      110 r. ur. ( 1913 ) Romana Zaranka, rzemieślnika, prowadzącego w latach 1948 -1988,. zakład  fotograficzny „Foto Zaranek”, nestora pilskich fotografów, kronikarza wydarzeń i przemian zachodzących w mieście, zm.14.08.2001 r., pierwszego Honorowego Obywatela Miasta Piły, któremu godność nadano 4 marca 2000 r.
22.07.65 r. ( 1958 ) otwarcia na Gwdzie Mostu Chrobrego
01.08.110 r. ur.(1913) Władysławy Borkowskiej, plastyka, pedagoga, zm. 26.02.1988
10.08 30 r. ( 1993 ) erygowania parafii pw. św. Rafała Kalinowskiego, ul. Rynek Koszycki 1
11.08 25 r. śm. ( 1998 ) Kazimierza Helona, proboszcza i organizatora parafii pw. św. Stanisława Kostki w Pile, budowniczego Parafialnego Domu Opieki Społecznej, ur. 24.07.1939
29.08.29.08.    15 r. śm. ( 2008 ) Zygmunta Borasa, humanisty, historyka, nauczyciela akademickiego, prof. dr hab., badacza dziejów Piły i regionu nadnoteckiego, współtwórcy pilskiej prasy regionalnej, długoletniego redaktora naczelnego „Rocznika Nadnoteckiego”, współautora monografii „Piła zarys dziejów” wydanej w 1993 roku, członka honorowego  Towarzystwa Miłośników Miasta Piły, Honorowego Obywatela Miasta Piły, uchwała XVII/212/04 Rady Miasta Piły z 27 stycznia 2004 roku, ur. 8.07.1927
01.09.100 r. ur.(1923) Romana Jana Dąbrowskiego, organizatora pilskiego handlu, pierwszego dyrektora SDH „Merkury”, pośmiertnie (2005) wyróżnionego tytułem  Honorowego Obywatela Miasta Piły, zm. 8.12.2003
05.09.110 r. ur. ( 1913 ) Borysa Schnittera, lekarza chirurga, dyrektora pilskiego szpitala w latach 1950 – 1960, zm. 28.09.1978
29.09.29.08.    30 r. (1993) erygowania parafii pw. św. Jana Bosko, ul. Libelta 3
09.11.9.11        5 r. (2018) odsłonięcia tablicy, na historycznym budynku Poczty przy al. Piastów, upamiętniającej spalenie synagogi pilskiej gminy żydowskiej  podczas „Nocy Kryształowej” z 9/10 listopada 1938 r. Synagoga znajdowała się naprzeciwko w obecnym pasie drogowym al. Piastów. Inicjatorem – Stowarzyszenie Inicjatyw  Społecznych EFFATA i Poznańska Filia Związku Gmin Wyznaniowych Żydowskich RP
17.11.105 r. (1918)  powstania Polskiej Rady Ludowej w Pile. Jej przewodniczącym – ks. Zygmunt Dykiert, późniejszy naczelny kapelan wojsk powstańczych Powstania Wielkopolskiego
19.11.20 r. śm.( 2003 ) Bogdana Toboły, inżyniera budownictwa lądowego, organizatora szkolnictwa zawodowego, pedagoga, działacza społecznego, współorganizatora Towarzystwa Miłośników Miasta Piły, członka honorowego TMMP (1997 ), uznanego pośmiertnie Uchwałą Nr XVII/214/04 Rady Miasta Piły z 27 stycznia 2004 roku – Honorowym Obywatelem Miasta Piły, ur. 5.08.1924
26.11.15r.(2008) otwarcia centrum handlowo – rozrywkowego Atrium Kasztanowa
01.12.105 r. (1918) wiecu ludności polskiej zwołanego przez Polską Radę Ludową w sali koncertowej restauracji Schreibera przy ul. Poznańskiej (obecnie Śródmiejska). Wówczas po raz pierwszy w historii niemieckiej Piły słowo polskie wypowiedziane zostało w miejscu publicznym, poza kościołem Świętych Janów.
02.12.100 r. ur.(1923) Adama Grzeszczaka, dr nauk ekonomicznych, założyciela i prezesa Oddziału Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego w Pile, nauczyciela i dyrektora Technikum Handlowego, działacza społecznego i samorządowego, zm. 17.06.1985
18.12. 105 r. ur.(1918) Zofii Eugenii Narkiewicz, organizatorki pilskiego bibliotekarstwa publicznego, wieloletniej dyrektorki Miejskiej Biblioteki Publicznej  w Pile,  działaczki społecznej, zm. 7.09.1981
26.12.105 r. ( 1918) przejazdu przez Piłę Ignacego Paderewskiego, zdążającego z Gdańska do Poznania.
28.12.105 r. (1918)  Zjazdu przedstawicieli Rad Ludowych powiatów nadnoteckich w restauracji Teofila Drozdowskiego, jednego z dwóch polskich radnych w radzie miejskiej. Dowódcą powstańczych sił zbrojnych frontu nadnoteckiego wybrano ppor.  Zdzisława Orłowskiego