Syn Adolfa i Tekli z d. Zacharewicz urodził się w Wilnie 2 czerwca 1919r., zmarł 1 marca 2003r. w Szczecinie. Został pochowany na Cmentarzu Komunalnym w Pile.
Lekarz medycyny, specjalista chirurgii ogólnej, absolwent Uniwersytetu Poznańskiego, dyrektor Szpitala Miejskiego w Pile, ordynator oddziału chirurgii ogólnej.
Ojciec Adolf(ur.04.06.1884r.), podobnie jak dziadek, był legionistą Piłsudskiego. Obaj po odzyskaniu przez Polskę niepodległości wstąpili do Wojska Polskiego. Podczas wojny polsko-bolszewickiej, na początku sierpnia 1920r. zginęli w tajemniczych okolicznościach po rozbiciu oddziału, w którym walczyli. Prawdopodobnie zostali okrutnie zamordowani. Wkrótce po śmierci ojca urodził się brat Antoniego, Adolf. Matka z dwójką dzieci zamieszkała w Nowej Wilejce. Antoni w 1926r. rozpoczął edukację w szkole powszechnej w Wilnie. Po ukończeniu 4-tej klasy, matka oddała go do Małego Seminarium Księży Misjonarzy św. Wincentego a Paulo w Wilnie, które działało na zasadzie prywatnego gimnazjum klasycznego. Po roku część uczniów została przeniesiona do podobnej placówki w Bydgoszczy. Tam Antoni ukończył drugą i trzecią klasę, ale wobec braku powołania kapłańskiego i z powodu zamknięcia Seminarium, został przeniesiony do gimnazjum w Dziśnie, gdzie mieszkała rodzina matki. Dzisna, nad rzeką Dzisną, dopływem Dźwiny, była wówczas 5- tysięcznym miasteczkiem położonym na dalekiej rubieży Rzeczpospolitej, obecnie znajdującym się w obwodzie witebskim na obszarze północno – wschodniej Białorusi. Matka próbowała ułożyć sobie życie w nowym związku. W 1929r. urodził się przyrodni brat, Arnold(zginął w wypadku motocyklowym w Poznaniu w 1963r.).
W wychowaniu synów pomagała jej siostra, Weronika Zacharewicz, która w wieku 17 lat została specjalnie z tym zadaniem oddelegowana przez rodzinę. W czasie II Wojny Światowej wraz z siostrzeńcem Adolfem wywieziono ją na roboty do Niemiec, gdzie Adolf został zamordowany przez gestapo. Ciotka Weronika przeżyła, mieszkała potem w Stanach Zjednoczonych Ameryki. Matka, Tekla Jachimowiczowa była podczas wojny jedyną na ziemi dzisneńskiej i bardzo cenioną akuszerką. A ziemia ta ucierpiała wyjątkowo wskutek przechodzących frontów i naprzemiennej okupacji sowieckiej, niemieckiej i znowu sowieckiej.
Antoni ukończył Państwowe Gimnazjum Koedukacyjne Humanistyczne im. Ks. Grzegorza Piramowicza w Dzisnie, które działało tam od 1921r. W 1938 r. zdał egzamin maturalny. W tymże roku rozpoczął studia na wydziale lekarskim wileńskiego Uniwersytetu Stefana Batorego. Podczas studiów w Wilnie odbył kurs pilotażu szybowcowego, deklarując jednocześnie zamiar odbycia w przyszłości studiów oficerskich i zostania lekarzem wojskowym.
Edukację akademicką przerwała wojna. Kresy wschodnie zajęli Sowieci. Antoni, przebywający na wakacjach, był świadkiem wkroczenia Armii Czerwonej do Dzisny 17 września 1939 r. Od przyszłej żony, Wiery, zaczął pobierać lekcje języka rosyjskiego. Niebawem został kierownikiem 4-oddziałowej rosyjskiej szkoły powszechnej. Zwolniony z tej funkcji, skierowany został jako robotnik do budowy lotniska. Trafił następnie do niewoli niemieckiej, skąd po krótkim czasie zbiegł. Wrócił w rodzinne strony, gdzie podjął pracę jako kierownik sklepu.
Po przejściu frontu i ponownym zajęciu Dzisny przez Sowietów, znowu krótko pracował jako nauczyciel. W 1944r. został aresztowany przez NKWD jako wróg ludu i pod zarzutem kolaboracji z okupantem niemieckim, osadzony początkowo w więzieniu w Starej Wilejce, a następnie wywieziony na Syberię. Pracował w ciężkich warunkach, w rezultacie zapadł na poważne zapalenie płuc i ledwie uratował życie. W 1945r., po zakończeniu działań wojennych został zwolniony, wrócił do domu, ale nie zastawszy rodziny postarał się o pozwolenie wyjazdu i przedostał do Polski. Wraz z matką, bratem Arnoldem i obiema babciami osiadł w Chrustowie k. Ujścia, gdzie rodzina repatriantów otrzymała gospodarstwo rolne. Była to rekompensata za mienie pozostawione na wschodzie. Przynosiło skromny dochód, który zapewniał utrzymanie, ale też pozwalał na opłacenie pobytu w Poznaniu Antoniego, który kontynuował na Uniwersytecie Poznańskim rozpoczęte przed wojną studia medyczne. W 1950r. otrzymał dyplom lekarza.
Po studiach znalazł zatrudnienie w Szpitalu Miejskim w Pile i tu pod kierunkiem dyrektora szpitala i ordynatora dr. med. Borysa Schnittera uzyskał I stopień specjalizacji w zakresie chirurgii ogólnej. W 1955r. przeniósł się, a w zasadzie został oddelegowany przez dyrektora Schnittera do pobliskiej Trzcianki, gdzie objął stanowisko dyrektora Szpitala Powiatowego oraz ordynatora oddziału chirurgii i ginekologii. W 1959r. szpital liczył 142 łóżka. Wskutek starań Jachimowicza zorganizowano od podstaw oddział dziecięcy. Z jego też inicjatywy, przy miejscowym kole Polskiego Towarzystwa Lekarskiego powstała sekcja zdrowia i higieny wsi, która utrzymywała kontakty z Instytutem Higieny Wsi w Lublinie, placówką o statusie resortowym. Sekcja prowadziła badania epidemiologiczne i działania prozdrowotne wśród okolicznej ludności.
Kontynuował specjalizację pod okiem znakomitego poznańskiego chirurga, pochodzącego z Chodzieży, profesora Romana Drewsa. Był utalentowanym operatorem, zainteresowanym specjalnie zabiegami w obrębie gruczołu tarczowego. W Trzciance Jachimowicz zdał egzamin specjalizacyjny II stopnia.
W 1961r. powrócił do Piły, gdzie zaproponowano mu analogiczne funkcje zawodowe i administracyjne. W 1967r. zarządzał 65-cio łóżkowym oddziałem chirurgicznym i jako dyrektor, dysponującym wówczas 410 miejscami Szpitalem Miejskim im. Stanisława Staszica. Na stanowisku ordynatora pozostał do 1983r. Równolegle (z przerwami, od 1956r.), początkowo w Trzciance, a następnie w Pile pracował w poradni chirurgicznej Przychodni Kolejowej PKP. Pilskie ambulatorium w 1983r. zostało przekształcone w Specjalistyczną Przychodnię Lekarską PKP.
W 1983r. przeszedł na emeryturę, zachowując półetatową posadę w Przychodni Kolejowej i będąc w ten sposób zatrudnionym do 1992r. W tymże roku przeniósł się do Ambulatorium Szkoły Milicji Obywatelskiej im. płk. Henryka Słabczyka w Pile, gdzie(na ½ etatu) przyjmował chorych chirurgicznych do 1999r.
Wychował wielu adeptów chirurgii. Jego uczniami byli zasłużeni potem pilscy lekarze, m.in. Longin Zawacki, Rajmund Adam, Włodzimierz Bystrzycki, Michał Dolata, Teresa Kwiecińska-Koźmińska, Tadeusz Kaczmarek a także znany kardiochirurg profesor Antoni Dziatkowiak z Krakowa, profesor Maciej Gembicki, endokrynolog z Poznania, czy doktor Joachim Galbas, dyrektor poznańskiego szpitala Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji.
Dr Jachimowicz był aktywnym działaczem Polskiego Czerwonego Krzyża. Przez kilka kadencji zasiadał w zarządzie miejskim w Pile. PCK odgrywał w latach powojennych ważną rolę w odbudowie i organizacji służby zdrowia. Prowadził własne szpitale, przychodnie i szkoły pielęgniarskie, zakładał stacje pogotowia ratunkowego i ośrodki krwiodawstwa, zaopatrywał placówki w zagraniczne leki. Tak też było w mieście nad Gwdą. Jachimowicz należał do Towarzystwa Chirurgów Polskich, Polskiego Towarzystwa Lekarskiego a także do Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, potem do Związku Sybiraków(założonego w Rzeczpospolitej Polskiej jeszcze w 1928r., reaktywowanego w PRL 17 grudnia 1988, posiadającego Oddział w Pile od 31 marca 1989r.), oraz Towarzystwa Miasta Wilna i Ziemi Wileńskiej, które powstało w Toruniu w 1988r., a od 1989r. miało również oddział w Pile. Interesował się historią, był zapalonym wędkarzem.
Jego żoną była Wiera, z domu Witorska ur. 25.07.1919, zm. 19.08.2002r., wyznania prawosławnego, również pochowana na Cmentarzu Komunalnym w Pile. Rodzina Witorskich mieszkała w Dziśnie, matka była Rosjanką, ojciec Polakiem, adwokatem, właścicielem znacznego majątku ziemskiego w okolicach Dzisny, podczas II Wojny Światowej wywiezionym przez Sowietów na Syberię(po zakończeniu wojny wrócił do kraju, osiadł w Szczecinie i tam zmarł). Małżeństwo Wiery i Antoniego zostało zawarte 11 września 1941r. w Dziśnie. Małżonkowie poznali się w gimnazjum, chodzili do jednej klasy, razem w 1938r. zdali maturę. Po wojnie Wiera studiowała przez pewien czas filologię rosyjską na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie.
Małżonkowie mieli córki, Ludmiłę, urodzoną w 1946r., z wykształcenia magister rehabilitacji leczniczej i Elżbietę ur.1951r, również magister rehabilitacji, obecnie zamieszkałą w Szczecinie oraz synów: Ryszarda, urodzonego w 1955r., zmarłego w niemowlęctwie i Rościsława(27.10.1942-05.01.2004),magistra inżyniera elektryka automatyka, który wraz z żoną o takim samym zawodzie uczestniczył w budowie najważniejszych polskich elektrociepłowni: w Bełchatowie, Siekierkach, Kozienicach i Gorzowie Wlkp.
W Pile rodzina Jachimowiczów zamieszkała początkowo w budynku „starego” szpitala przy obecnej al. Wojska Polskiego. Pomieszczenia mieszkalne znajdowały się w zaadaptowanej parterowej części gmachu.
Pewnego razu doszło do przykrego wypadku. Ośmioletni syn Rościsław biegnąc, wpadł do niezabezpieczonego basenu przeciwpożarowego, znajdującego się w pobliżu lecznicy. Doktor Jachimowicz odbywając akurat codzienny obchód lekarskiego na oddziale, zauważył to i w fartuchu pospieszył tonącemu z pomocą. Nie był w pierwszej chwili świadom, że ratuje własne dziecko.
W 1951r. rodzina przeniosła się do wilii przy ul. Mieszka I. Pozostawała tam do 1957r., kiedy zmuszona została do opuszczenia domu na rzecz ówczesnego pierwszego sekretarza komitetu miejskiego PZPR. Wówczas, żona i dzieci dołączyły do doktora Antoniego, który od 1955r. pracował w Trzciance. Rodzina Jachimowiczów na stałe powróciła do Piły w 1961 r.
Odznaczenia i odznaki:
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski( Brak informacji nt. daty przyznania); Odznaka Honorowa PCK II stopnia 25.04.1981r.; Odznaka Honorowa PCK III stopnia 15.04.1976r.; Medal 60-lecia(1919-1979) PCK, 1979r.; Medal XXX-lecia(1958-1988) Honorowego Krwiodawstwa PCK, 1988r.; Odznaka „Złotego Eskulapa” przyznawana lekarzom przez Wielkopolską Izbę Lekarską w jubileusz 50-lecia pracy zawodowej 2002r.
Bibliografia
Źródła:
Spis fachowych pracowników służby zdrowia//Warszawa.- Państwowe Zakłady Wydawnictw Lekarskich, 1961; Własnoręczny życiorys,/Antoni Jachimowicz// Archiwum Wielkopolskiej Izby Lekarskiej. Delegatury w Pile.- Piła 2002; Jak jedna wielka rodzina,/BOŻ// www.Piła-NaszeMiasto.pl, 17.12.2004; Rozmowa osobista/Michała Początka/ z córką Ludmiłą Jachimowicz// Piła. – 08.12.2016r., Informacja ustna dr. med. Karola Nowickiego, kierownika Oddziału Chirurgii Ogólnej z Pododdziałem Chirurgii Naczyniowej i Pododdziałem Chirurgii Onkologicznej Szpitala Specjalistycznego im. Stanisława Staszica w Pile// Piła. – 20.01.2017r.
Artykuły i książki:
Lekarze trzcianeccy przy pracy/jg// Głos Pilski.- 1959, nr 3-4; Dzisna. Bastion nad Dźwiną/Eugeniusz Zabiełło//Bydgoszcz : Towarzystwo Miasta Wilna i Ziemi Wileńskiej. Oddział, 1998;Wspomnienie pośmiertne napisane przez asystentów oddziału chirurgii w Pile//Biuletyn Informacyjny Wielkopolskiej Izby Lekarskiej w Poznaniu. – 2003, nr 5(101) : maj ; 85(osiemdziesiąt pięć) lat Polskiego Czerwonego Krzyża w Wielkopolsce 1919-2004 : przyczynek do historii i dnia dzisiejszego PCK w Pile i północno – zachodniej Wielkopolski/ /Wojciech Kicman//Piła.- PCK, Zarząd Rejonowy, 2004; Lawendowy pył/Danuta Marcinkowska, Ewa Marcinkowska-Schmidt, Klaudyna Schmidt//Warszawa.- Wydawnictwo Klucze, 2009.
Opracował : Michał Początek