Śliwiński Andrzej Wiesław – Towarzystwo Miłośników Miasta Piły

ur. 8 lutego 1926 w Gosławicach cukrowni, powiat koniński; zm. 4 marca 2007 w Poznaniu po długiej chorobie. Pochowany został na cmentarzu Junikowskim.

Ekonomista, działacz państwowy, Wojewoda Pilski 1975 – 1980

Rodzice : Witold, pracownik cukrowni i Janina Dąbrowska

Szkołę podstawową oraz pierwszą klasę Gimnazjum Ogólnokształcącego ukończył do wybuchu II wojny światowej w 1939. W latach 1939 – 19445 przebywał z rodziną w Gosławicach, pracując jako robotnik rolny. Po wyzwoleniu, w styczniu 1945 wstępuje w szeregi Milicji Obywatelskiej, kontynuując dalszą naukę w Gimnazjum i Liceum w Koninie, uzyskując świadectwo dojrzałości w czerwcu 1946. Od października 1946 rozpoczyna studia na Wydziale Prawno – Ekonomicznym Uniwersytetu Poznańskiego. Egzamin magisterski zdaje w maju 1951.

Po studiach pracuje kolejno w : Powszechnej Spółdzielni Spożywców w Poznaniu jako kierownik referatu organizacyjnego, 16.10.1950 – 30 VI 1951; CHG „Centrogal” w Poznaniu, kierownik działu zakupów,16.07.1951 – 15.09.1951; Poznańskich Zakładach Surowców Zielarskich, kierownik referatu planowania, 16.03.1952 – 15.06.1952.

16 czerwca 1952 powołany zostaje na stanowisko urzędującego członka Prezydium Wojewódzkiej Rady Łowieckiej w Poznaniu, pełniącego funkcje sekretarza a następnie zastępcy przewodniczącego Wojewódzkiej Rady Łowieckiej. Kolejnym etapem życia Andrzeja Śliwińskiego są Szamotuły. 24 marca 1960 Powiatowa Rada Narodowa w Szamotułach powierza mu funkcję Przewodniczącego Prezydium Powiatowej Rady Narodowej, która pełni do 31 lipca 1966.

Od 1 sierpnia 1966 do 1970 jest Przewodniczącym Wojewódzkiej Komisji Planowania Gospodarczego w Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Poznaniu. W uznaniu dorobku na tym stanowisku wyrażającego się wieloma inicjatywami i dokonaniami w 1970 zostaje pierwszym zastępcą Przewodniczącego Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej. W 1973, w związku z pierwszym etapem reformy administracyjnej, zostaje przez Premiera powołany na pierwszego wicewojewodę poznańskiego. Pełniąc te stanowiska pozostawia w województwie poznańskim wiele materialnych „śladów” : słynne zajazdy wielkopolskie, np. w okolicach Piły „Wyrwidąb”, „Rębajło”, Łapigrosz”; początek autostrady Poznań – Warszawa.

Jego przedsiębiorczość i dynamiczność w działaniu spowodowały, że na początku 1975 Prezes Rady Ministrów, w związku z przygotowywaną reformą administracyjną i terytorialną kraju, zaproponował mu objęcie funkcji wojewody w Pile lub Toruniu. 1 czerwca 1975, decyzją Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 maja 1975, powołany został na stanowisko Wojewody Pilskiego i przystąpił do organizowania struktur rządowych w ustanowionym województwie pilskim.

Po latach Wojewoda Andrzej Śliwiński stwierdzał, że wybierając Pilskie, widział większe wyzwania dla samorealizacji oraz wiele możliwości rozwojowych dla tej Ziemi, zwłaszcza, że Piła nie będąc siedzibą powiatu stała się stolicą województwa.
Okres , w którym pełnił funkcję Wojewody Pilskiego, historycy określili mianem „ pilskiego przyspieszenia”. Miał wizję rozwoju przestrzennego miasta i zgodnie z nią egzekwował przekształcanie się Piły w nowoczesne miasto. Dzięki jego staraniom do miasta zaczęły napływać wielkie sumy pieniędzy z funduszy centralnych, przeznaczone na inwestycje. Wytyczono nowy układ komunikacyjny miasta i przekazano główne arterie przelotowe : złotowską z al. Powstańców Wielkopolskich, gorzowską z al. Wojska Polskiego i poznańską wraz z wiaduktem, oraz al. Piastów. Z jego inicjatywy powstały : hotel „Rodło”, pierwszy w Polsce przystosowany do obsługi osób niepełnosprawnych, restauracja „Młyn”, przychodnia specjalistyczna, a także 10 przedszkoli. Podjęto także budowę wojewódzkiego szpitala specjalistycznego. Wykonano regulację rzeki Gwdy budując jednocześnie w jej rozlewisku wyspę jako miejsce rekreacji.

Zasługą Wojewody Śliwińskiego było powstanie wielu nowych pilskich osiedli mieszkaniowych wraz z obiektami usługowo – handlowymi : Górne – Matwiejewa, Jadwiżyn, Roosevelta.

Kontrowersyjną dla pilan jest decyzja Andrzeja Śliwińskiego o wysadzeniu w grudniu 1975 roku ruin gotyckiego kościoła św. Janów, najcenniejszego zabytku Piły, dowodu polskości miasta, miejsca chrztu Stanisława Staszica i wyrażenia zgody na budowę w tym miejscu hotelu Rodło. Należy jednak zauważyć, że był to także swoisty kompromis związany z budową kościoła NMP Wspomożenia Wiernych na Osiedlu Górnym. W zamian za przekazanie przez bp. Wilhelma Plutę ordynariusza diecezji gorzowskiej, nieruchomości na której zachowały się ruiny zabytkowego kościoła św. Janów wraz z budynkiem plebanii, Andrzej Śliwiński przekazał znacznie większą działkę pod budowę kościoła pw. NMP Wspomożenia Wiernych na Osiedlu Górnym.

Konsekwencja i dynamiczność Andrzeja Śliwińskiego spowodowały powstanie na terenie województwa i Piły wielu obiektów turystycznych i sportowych, m.in. krytej pływalni „Wodnik”, Centrum Strzelectwa Sportowego „Tarcza”, modernizacja stadionu lekkoatletycznego przy ul. Mickiewicza, wybudowanie na bagnach sztucznego zbiornika wodnego „Zalew Koszycki”, który przyczynił się do częściowej zmiany klimatu malarycznego miasta. Ponadto za „jego rządów” kilka miast i gmin województwa pilskiego zostało wyróżnionych tytułem Krajowego Mistrza Gospodarności.

Należał do Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, do Związku Zawodowego Pracowników Państwowych i Społecznych oraz Towarzystwa Przyjaźni Polsko – Radzieckiej. Był zapalonym myśliwym i prezesem Wojewódzkiego Związku Łowieckiego w Pile. Dzięki budowie sieci zajazdów za jego kadencji województwo stało się regionem turystyczno-myśliwskim.

28 listopada 1980 na fali fałszywych oskarżeń o kłusownictwo na bażanty został odwołany ze stanowiska Wojewody Pilskiego. Mimo późniejszego uniewinnienia nie powrócił na stanowisko wojewody. Polski Związek Łowiecki nigdy nie pozbawił go członkostwa.

Wymagający, sprawiedliwy w ocenach, wrażliwy. Intensywna, wytężona praca, fałszywe oskarżenia nie pozostały obojętne dla stanu zdrowia. Negatywny wpływ miała także decyzja o likwidacji Województwa Pilskiego w 1999 roku.

Uhonorowany : Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski 1974; Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski 1964; brązowy, srebrny i złoty medal „Za zasługi dla obronności kraju”(1967,1973,1975); odznaki honorowe za zasługi dla miast (Szamotuły 1963,Poznań 1973), powiatów (Nowy Tomyśl 1974) i województw (Poznań 1966, Gorzów 1977, Piła 1978); odznaki branżowe (Zasłużony Działacz Kultury 1963, Zasłużony Pracownik Rady Narodowej 1970, Zasłużony dla budownictwa i przemysłu materiałów budowlanych 1974, Zasłużony Działacz FJN 1974); medale i odznaki za zasługi dla stowarzyszeń (ZBoWiD 1978, PCK 1976, ZHP 1978) oraz dla Polskiego Związku Łowieckiego oraz Poznańskiej i Pilskiej Organizacji Łowieckiej.

Po latach wiele środowisk dokonało obiektywnej oceny działań Wojewody Andrzeja Śliwińskiego i postanowiło uznać jego dokonania :
1. decyzją Prezydenta Miasta Piły z dnia 3 marca 2000 roku, wpisany do Księgi Pamiątkowej Miasta, w uznaniu zasług w rozwoju administracyjnym i ekonomicznym Piły oraz działalności na rzecz kształtowania nowoczesnego oblicza miasta.
2. uchwałą Rady Miasta Piły, z 4 marca 2001 roku, nadano tytuł Honorowego Obywatelstwa Miasta Piły, za zmianę wizerunku oraz rozwój gospodarczy miasta w latach 1975 – 1980.
3. „Pilanin XX wieku” w plebiscycie Towarzystwa Miłośników Miasta Piły i Tygodnika Nowego, na przełomie 2000 i 2001 roku.
4. decyzją Marszałka Województwa Wielkopolskiego, z 12 stycznia 2004 r. wyróżniony Odznaką Honorową „Za zasługi w rozwoju województwa wielkopolskiego”.

Bibliografia
Źródła
Uchwała Nr XXXVII/341/2001 Rady Miejskiej w Pile z dnia 28 lutego 2001 r. roku w sprawie nadania honorowego obywatelstwa miasta Piły Archiwum Czesława Pachowicza, Archiwum Towarzystwa Miłośników Miasta Piły

Opracowania
Poczet wojewodów pilskich 1975-1995/oprac. red. Andrzej Milczyński. – Piła : „Punkt S”, 1995, s. 9 : portr.; Urząd Wojewódzki w Pile/ Maciej Kamiński. – Piła : Wydawnictwo Powiatowej i Miejskiej Biblioteki Publicznej, 1999. – 110 s. ; Andrzej Śliwiński//Gazeta Wyborcza.- 1999 : Poznań, nr 48 : 26.02: Aktualności, s.2; Andrzej Śliwiński : plebiscyt Pilanin XX wieku//Tygodnik Nowy.- 2000, nr 50, s. XIII : il.; Moim zdaniem/Bogumiła Hromiak – Paprzycka// Tygodnik Nowy.- 2000, nr 51, s. XIII : il.; Nekrolog//Tygodnik Nowy. – 2007, nr 10, s. A3; Nekrolog//Tygodnik Pilski.- 2007, nr 10, s. B3; Wojewoda odszedł w urodziny Piły/Ewa Auer// Tygodnik Pilski.- 2007, nr 11, s. 10 – 11: il.; Andrzej Śliwiński/Roman Chwaliszewski, Czesław Pachowicz, Zbigniew Kosmatka// Tygodnik Pilski.- 2007, nr 11, s. 10 – 11 : il.; Pożegnanie wojewody//Tygodnik Pilski.- 2007, nr 14, s.1,7 : il.; Andrzej Śliwiński : wojewoda//pl. wikipedia.org/wiki/Andrzej_Śliwiński_(wojewoda); Sekretarz na spacerniaku//www.newsweek.pl; Władze w Pile w latach 1945-2000/Maciej Kamiński// Zarys dziejów Piły w latach 1945-2000 : praca zbiorowa/Marek Fijałkowski : redakcja.- Piła : Gmina Piła.- 2013, s. 66 – 72.

Opracował Czesław Pachowicz