Urodził się 19 kwietnia 1902 roku w majątku rodzinnym Waszkańce powiat Brasław, województwo wileńskie, zginął 14 lutego 1980 w wypadku samochodowym na ulicach Piły

lekarz, organizator lecznictwa otwartego w Pile, niezwykle czuły na ludzką niedolę i nędzę

Pochodził z zubożałej rodziny ziemiańskiej , zrujnowanej za udział w narodowych powstaniach. Dziesiąte dziecko Justyna Stankiewicza i Heleny z Mazalskich. Ojciec początkowo był właścicielem niewielkiego majątku, później tułał się na dzierżawach, rządówkach i innych pracach w majątkach ziemskich.

W 1914 roku, mając 12 lat, rozpoczął naukę w gimnazjum w Petersburgu. Uczył się tam do wybuchu rewolucji w 1917 roku. Po zakończeniu I wojny światowej i rewolucji oraz po wojnie polsko-bolszewickiej rodzina Stankiewiczów osiadła w Wilnie. Tutaj w roku 1922, po ukończeniu Kursów Powszechnych i Gimnazjalnych przy Komisji Egzaminacyjnej Departamentu Oświaty , został przyjęty do szóstej klasy męskiego Gimnazjum im. Adama Mickiewicza. Świadectwo maturalne otrzymał 14 czerwca 1925 roku. W czasie nauki w Wilnie był aktywnym członkiem Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”.

W połowie lipca 1925 roku został powołany do wojska. Szkołę Podchorążych Rezerwy Piechoty w Berezie Kartuskiej ukończył z bardzo dobrym wynikiem i czwartą lokatą 15 kwietnia 1926 roku. Praktykę podchorążego odbył w 82 Pułku Piechoty. Uzyskał stopien kaprala tytularnego a później podchorążego rezerwy.

Studia medyczne w latach 1926 – 1933 odbył na Uniwersytecie Stefana Batorego w Wilnie. Dyplom lekarski uzyskał 6 lipca 1933 roku. Angażował się w działalność Akademickiego Związku Sportowego.

Po odbyciu stażu lekarskiego w szpitalach miejskim i kolejowym w Wilnie uzyskuje prawo wykonywania praktyki lekarskiej w Państwie Polskim. 1 sierpnia 1934 roku podejmuje pracę jako lekarz rejonowy w Starym Oleksińcu w powiecie krzemienieckim. Później jest lekarzem rejonowym w Parafjanowie (powiat Dzisna – woj. wileńskie). Walczy z chorobami zakaźnymi, prowadzi praktykę przeciwgruźliczą, opiekuje się szkołami, odpowiada za stan sanitarny regionu. Upomina się o prawa do opieki lekarskiej dla robotników rolnych, leczy ich niekiedy za darmo, przeznacza również własne pieniądze na wykup lekarstw. Uznany zostaje przez przedstawicieli ziemiaństwa za wroga ziemiaństwa i komunistę.

Po studiach parokrotnie odbywa ćwiczenia rezerwy w 5 Pułku Piechoty w Wilnie. W 1930 awansowany jest do stopnia podporucznika, a w 1937 – porucznika. W 1939 roku kończy kurs doskonalenia oficerów lekarzy rezerwy w Centrum Wyszkolenia Sanitarnego w Warszawie.
W 1934 roku zawiera związek małżeński z Józefą Sadowską, rodowitą Wilnianką, absolwentką Gimnazjum Żeńskiego Zgromadzenia Sióstr Najświętszej Rodziny z Nazaretu w Wilnie. Z tego związku rodzi się 10 marca 1937 roku jedyna córka Joanna, która idąc w ślady ojca zostaje lekarzem dermatologiem, mieszka i praktykuje w Pile.

31 sierpnia 1939 roku porucznik lekarz Donat Stankiewicz zostaje, w ramach powszechnej mobilizacji, powołany do 33 Pułku Artylerii Lekkiej jako lekarz dywizjonu. Walczy wraz z jednostką w składzie Samodzielnej Grupy Operacyjnej „Narew”. 23 września 1939 roku dostaje się do niewoli niemieckiej. Trafi do Oflagu VII A w Murnau. Następnie jako lekarz izby chorych leczy jeńców wojennych, szeregowych i podoficerów, w stalagach XVII C, XVII B, XB i XC na terenie Niemiec.

Po wyzwoleniu z niemieckiej niewoli zakończeniu działań wojennych, od 6 kwietnia 1945 roku do 15 stycznia 1946 roku pełni nadal funkcję lekarza dla byłych jeńców wojennych w obozach Grawem, Borghorst i Munster. Od końca stycznia 1946 roku do czerwca 1947 roku jest lekarzem wojskowym w 2 Korpusie Polskich Sił Zbrojnych we Włoszech (Neapol), a następnie w Wielkiej Brytanii.

W 1947 podejmuje decyzję powrotu do kraju. 24 czerwca 1947 roku przybywa do Gdyni i udaje się do Ostródy, gdzie wśród innych repatriantów z Wilna odnajduje żonę z córkę. 3 września 1947 roku rodzina Stankiewiczów osiedla się w Pile.

Piłę uznaje za swoją ziemię. Pracuje jako lekarz obwodowy w Ubezpieczalni Społecznej oraz Oddziale Polskiego Czerwonego Krzyża w Pile. Od września 1949 roku kieruje Stacją Pogotowia Ratunkowego zorganizowaną przez Polski Czerwony Krzyż. W latach 1951-1954 wykłada farmakologię i anatomię w Ośrodku Szkolenia Pielęgniarek PCK w Pile i jest kierownikiem Lecznictwa Otwartego w Pile. Jest lekarzem w Szpitalu Miejskim, pracuje w komisjach poborowych. Od 1959 kieruje Miejską Przychodnią Obwodową przy ul. Pstrowskiego (Witaszka).

Jest lekarzem wypełniającym swoje obowiązki z powołaniem i ofiarnością. Wielu mieszkańców zapamiętało go, jak w mundurze wojskowym i z torbą żołnierską na ramieniu przedzierał się przez „morze ruin”, niosąc pomoc chorym i poszkodowanym w wypadkach po wybuchu niewypałów. Znany był także z wielu krytycznych wystąpień wobec decyzji władz służby zdrowia.

Uhonorowany m.in. Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1964), Złotym Krzyżem Zasługi (1958), Orderem Polonia Restituta, Odznaką Honorową „Za Zasługi w Rozwoju Województwa Poznańskiego”(1970), Odznaką Honorową „Za Zasługi w Rozwoju Piły”(1977), Odznaką „Za Wzorową Pracę w Służbie Zdrowia”(1960), Odznaka Honorową Polskiego Czerwonego Krzyża.

Bibliografia

Źródła
Archiwum Joanny Stankiewicz

Opracowania
Życiorysy zwyczajne/Jacek Sarnecki//Ziemia Nadnotecka.-1964, nr 11, s. 7 : il.; Donat Stankiewicz : plebiscyt Pilanin XX wieku/Marek Fijałkowski//Tygodnik Nowy.- 2000, nr 43, s. XII : il.; Wileński słownik biograficzny : wyd.2 popr./Henryk Dubowik, Leszek Jan Malinowski :redakcja//Bydgoszcz : Towarzystwo Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej. – 2008, s. 503; Ochrona zdrowia w Pile w latach 1945-2000/Michał Początek// Zarys dziejów Piły w latach 1945-2000 : praca zbiorowa/Marek Fijałkowski : redakcja.- Piła : Gmina Piła.- 2013, s. 201,203, 208-209; Stankiewicz ,Witold/Baza osób polskich – Polnische Personendatenbank//http://www.baza-nazwisk.de

Opracował Marek Fijałkowski