Napierała Franciszek

ur. 18 sierpnia 1914 we wsi Łaszczyn pod Rawiczem, zm. 9 marca 2006 w Pile, pochowany na rodzinnej ziemi rawickiej, działacz społeczny, obrońca przyrody.

Pochodził z rodziny robotniczej o silnych, patriotycznych korzeniach. Syn Andrzeja, uwłaszczonego chłopa spod Szamotuł, oficjalisty w majątku ziemskim Łaszczyn i Marii Tomczak, wnuczki uczestnika powstań listopadowego i styczniowego. Miał 4. rodzeństwa, braci Stanisława i Czesława oraz siostry Stanisławę i Rozalię.

W 1929r. ukończył Szkołę Powszechną w Rawiczu. W latach 1932 – 1933 pracował jako robotnik na prywatnej linii kolejowej Rawicz- Kobylin, a w latach 1933 – 1937 w majątku ziemskim w Łaszczynie.

Służbę wojskową, w latach 1937 – 1938, odbywał na Kresach Wschodnich w 86 Pułku Piechoty w Mołodecznie. Ukończył ją w stopniu podoficera łączności. Następnie pracował na PKP jako strażnik ochrony kolei w Skarżysku Kamiennej.

28 sierpnia 1939r., w szeregach 4 Pułku Piechoty Legionów z Kielc wyruszył na II wojnę światową. 17 września 1939 pod Sochaczewem został wzięty do niewoli niemieckiej i wywieziony do Niemiec. Przebywał jako numer 2349 w stalagu XI B w Follinbostel koło Hannoweru, skąd został skierowany na roboty przymusowe jako robotnik rolny do miejscowości Hassel koło Hannoveru. Po zakończeniu wojny, od maja 1945 do 1946r., przebywał w Ośrodku dla byłych jeńców wojennych w Hanowerze.

W czerwcu 1946r. powrócił do Polski. W 1947r. ukończył Oficerską Szkołę Polityczno-Wychowawczą w Łodzi. Był podporucznikiem Wojska Polskiego. Rozpoczął pracę na PKP jako starszy strażnik, komendant wartowni i zastępca komendanta Oddziału Straży Ochrony Kolei w Legnicy. W 1951 r. przeniesiono go na stanowisko referendarza w Oddziale Eksploatacyjnym w Żaganiu. Później na własną prośbę został skierowany na stanowisko referenta dochodzeniowego do Legnicy. W 1952r. ukończył kurs księgowości i pracował jako starszy rachmistrz a następnie księgowy w Oddziale Drogowym w Ścinawie. Ponieważ nie otrzymał służbowego przeniesienia do Piły gdzie przebywała żona i dwójka małych dzieci (w wieku 6 i 9 lat) zwolnił się i od 1 marca 1956r. pozostawał bez pracy.

21 kwietnia 1956r. otrzymał formalne skierowanie z Prezydium Miejskiej Rady Narodowej w Pile do pracy w Poszukiwaniach Nafty i Gazu. W przedsiębiorstwie tym pracę podjął już 11 kwietnia 1956r. Przepracował w nim 22 lata. Korzystając z uprawnień kombatanckich 28 lutego 1978 r. przeszedł na emeryturę. Należał do współorganizatorów służb księgowości i zaopatrzenia, a potem działalności socjalno – bytowej. Pracował na stanowiskach: starszego księgowego, od 11 IV 1956 do 15 V 1958; starszego referenta ds. gospodarki materiałowej, od 16 V 1958 do 31 VIII 1960; Zastępcy Kierownika Działu Zaopatrzenia, od 1 IX 1960 do 30 IX 1962; Kierownika Zespołu Gospodarki Materiałowej, od 1 X 1962do 14 VI 1967; Zastępcy Dyrektora ds. Pracowniczych, od 15 VI 1967 do 31 XII 1975; Głównego Specjalisty ds. Pracowniczych, od 1 I 1976 do 28 II 1978. Będąc wicedyrektorem odpowiedzialnym za sprawy pracownicze zabiegał o systematyczną poprawę zaplecza mieszkalnego i stołówkowego załóg wiertniczych oraz budowę ośrodków wypoczynkowych w Płotkach i Dąbkach. Przyczynił się do budowy naftowych budynków mieszkalnych, przedszkola i utworzenia Technikum Górnictwa Naftowego i Gazownictwa.

W okresie pracy zawodowej w 1961 ukończył 2-letnie zaoczne Studium Organizacji Zaopatrzenia i Gospodarki Materiałowej (okres nauki od 1 X 1959 do 15 VI 1961, świadectwo nr 010/943 z 15 VI 1961) oraz Wydział Zaoczny Technikum Przemysłu Naftowego, gdzie uzyskał świadectwo dojrzałości oraz tytuł technika wiertnika (świadectwo nr 23 z 8 czerwca 1966).

Należał do wielu organizacji społeczno – politycznych. W latach 1932 – 1937 był członkiem Stowarzyszenia Młoda Polska . W latach 1938 – 1939 i od 1946 należał do Związku Zawodowego Kolejarzy. Od 1946 był członkiem Polskiej Partii Socjalistycznej , od 1947 Polskiej Partii Robotniczej a od 1948 Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Od 1947 działał w Towarzystwie Przyjaźni Polsko – Radzieckiej i w Lidze Przyjaciół Żołnierza, zwanej później Ligą Obrony Kraju.

Był wielkim orędownikiem ochrony naturalnego środowiska człowieka i ginącej przyrody. Działał w Lidze Ochrony Przyrody, Straży Ochrony Przyrody, Polskim Związku Wędkarskim, Towarzystwie Przyjaciół Bytynia. Piętnował i przeciwstawiał się bezmyślnemu niszczeniu miejskiej zieleni, wycince drzew a zwłaszcza starodrzewia, zanieczyszczaniu rzeki Gwdy, dewastacji pilskiej wyspy, znęcaniu się nad kotami i psami. Uratował przed likwidacją zabytkową aleję lipową przy ul. Paderewskiego oraz wiele zieleńców i skwerów. Prowadził akcje dokarmiania ptactwa w zimie (łabędzi na Gwdzie). Współinicjował upiększające miasto akcje sadzenia drzew i konkursy „balkonów” organizowanych przez Towarzystwo Miłośników Miasta Piły. Do popularyzacji swoich idei wykorzystywał łamy pilskiej prasy, kierował liczne apele i listy do władz miejskich, wygłaszał pogadanki w pilskich szkołach.

Od 1975 r. wiele czasu spędzał w wybudowanym na wyspie jeziora Bytyń, domku zwanym „Samotnią”. Wówczas podjął wyzwanie walki o utrzymanie unikalnego środowiska tego jeziora. Zajmował się budową domków dla ptaków wodnych, założył zarejestrowaną przez konserwatora ochrony przyrody, ostoję dla nich.

Od 18 października 1982 należał do Towarzystwa Miłośników Miasta Piły. W latach 1982-1985 i 1985-1989 był członkiem zarządu Towarzystwa. Pracował w Komisji Ochrony Środowiska Naturalnego i Estetyki. W latach 1985-1989 pełnił funkcję przewodniczącego tej Komisji.

W wolnych chwilach oddawał się drugiej swojej pasji – pisywał wiersze.

Jego motto życiowe zawierało się w stwierdzeniu – „ nie ma takich trudności, których nie można pokonać, musi się tylko chcieć, chcieć”.

Za pracę zawodową i działalność społeczną został odznaczony i wyróżniony, m.in. Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (leg. nr 2115-76-4 z 20 października 1976) i Srebrnym Krzyżem Zasługi (1959). Natomiast Towarzystwo Miłośników Miasta Piły nadało mu 10 czerwca 1999 r. godność Członka Honorowego.

Bibliografia

Źródła
Akta osobowe znajdujące się w Poszukiwaniach Nafty i Gazu NAFTA Sp. z o.o. w Pile
Archiwum Towarzystwa Miłośników Miasta Piły
Uchwała Walnego Zebrania z 10 czerwca 1999 roku w sprawie nadania godności Członka Honorowego Towarzystwa Miłośników Miasta Piły

Artykuły
Franciszek Napierała :plebiscyt Pilanin XX wieku//Tygodnik Nowy.-2000, nr 40 s. X : il.; Być miastu użytecznym : w 20-lecie Towarzystwa Miłośników Miasta Piły/Andrzej Milczyński//Piła : Towarzystwo Miłośników Miasta Piły.- 2002, s. 51-54; Franciszek Napierała : 1917-2001/Sylwetki znaczących pilan : wybór/Alicja Biela//Piła : Pedagogiczna Biblioteka Publiczna.- 2006, s. 70-71; Wyspiarze/Anna Czapla-Furtacz//Tygodnik Nowy.-2005, nr 30, s. 11 :il.; Franciszek Napierała (18.08.1914-09.03.2006) : nekrolog// Tygodnik Nowy.-2006, nr 12, s. A 12 :il.; Do widzenia, panie Franku/Anna Czapla-Furtacz//Tygodnik Nowy.-2006, nr 12, s. B 6 :il.; Franciszek Napierała (1914-2006), twórca przedsiębiorstwa Poszukiwań Nafty i Gazu w Pile ; z Piłą w życiorysie//Tygodnik Pilski.- 2008, nr 2, s. 13 : il.

Opracowali : Wojciech Kicman, Maria Bochan